Bildiyiniz kimi, yaş artdıqca insanın səhhəti pisləşir və son nəticədə onun ölümünə səbəb ola bilər. Wageningen (Hollandiya), Kembric, Exeter (Böyük Britaniya) və Vaşinqton (ABŞ) universitetlərindən olan  beynəlxalq alimlər qrupu belə qənaətə gəlib ki, oxşar şey təkcə fərdlərdə deyil, həm də bütün cəmiyyətlərdə baş verə bilər.

QHT.az xəbər verir ki, elm adamları dövlətlər üçün dünya xəritəsindən yox olmaq təhlükəsi ilə üzləşən “təhlükəli” yaş dövrünü aşkar ediblər. Niyə bir çox güclü imperiyalar yaranır və sonra qəfil dağılır? İmperiyaların və ya ayrı-ayrı cəmiyyətlərin dağılmasının nümunəsi varmı və dövlətlər nə vaxt dağılmağa xüsusilə həssas olurlar?

Alimlər hesab edirlər ki, bir çox səbəblər var - quraqlıq və zəlzələdən tutmuş uzun müharibələrə qədər, lakin bunların heç də hamısı tarixçiləri qane etmir. Bəzən bir dövlətin ölümü üçün heç bir obyektiv səbəblər görünmür.

Alimlər 324 qədim dövlətin beş min illik tarixini təhlil ediblər. Tipik olaraq, bu yanaşma insanların ölüm riskini öyrənmək üçün istifadə olunur, lakin alimlərin fikrincə, heç kim müəyyən bir cəmiyyətin ölüm ehtimalını nəzərə almağa çalışmamışdır. Müəyyən edilmişdir ki, insan orqanizmlərinə bənzətməklə, dövlətlərin təşəkkülündən sonra ilk iki əsrdə onların ölüm riski kəskin şəkildə artır, sonra isə azalır ki, bu da bəzi cəmiyyətlərin digərlərindən xeyli uzun müddət mövcud olmasına imkan verir.

Pərvaanə Fərhadqızı