“Kütləvi yox olma hadisəsi baş verə bilər” – ALİMLƏR
Yer "Həyat Ağacı"nın bütün budaqlarını məhv edə bilər. Stenford və Meksika Milli Muxtar Universitetinin professorları kütləvi məhvə səbəb olan insan hərəkətlərinin təsirini araşdırıblar.
QHT.az xəbər verir ki, tədqiqatçılar bütün varlıq cinslərinin ayrı-ayrı növlərə nisbətən daha az sürətlə nəsli kəsildiyini tapacaqlarını gözləyirdilər, lakin sürətli olduğunu görəndə təəccübləndilər. Biz altıncı kütləvi məhv hadisəsindəyik. Əvvəlki beşdən fərqli olaraq, bu, tək bir növün, Homo sapiens-in həddindən artıq böyüməsi ilə əlaqədardır. Son 500 ildə şok edici 73 cinsin nəslinin kəsildiyini göstərdi ki, bu proses insan təsiri olmadan 18.000 il çəkməli idi.
İqlim dəyişikliyinin rolu da araşdırılır, bu başqa bir böhrandır. NASA-nın məlumatlarına görə, Şimal Yarımkürəsində yayda qlobal rekordlar 1880-ci ildə başlanandan bəri ən isti kimi təsvir edildi. Okean temperaturunun yüksəlməsi quşlar və balıqlar arasında müşahidə olunan kütləvi ölümlərə səbəb olub. Bu yaxınlarda yoxa çıxan qütb buzları Antarktidada imperator pinqvinlərinin bütün koloniyalarının dağılmasına səbəb oldu. Arıların və digər həşəratların məhv olması da davam edir.
Alimlər xəbərdarlıq edirlər ki, nəsli kəsilmənin nəticələrini proqnozlaşdırmaq çətindir, çünki canlılar arasında qarşılıqlı əlaqə çox mürəkkəbdir. Bir kərpic götürsən, divar uçmaz. Daha çoxunu götürsən, nəticədə divar uçacaq. Növbəti iki onillikdə baş verənlər, çox güman ki, biomüxtəlifliyin və H. sapiensin gələcəyini müəyyənləşdirəcək. Əgər biz bu məhvlərin və onların sosial təsirlərinin qarşısını almaq istəyiriksə, görünməmiş miqyasda dərhal siyasi, iqtisadi və sosial səylər göstərməliyik. Biz həyəcanlıyıq, çünki təşviş içindəyik.
Pərvanə Fərhadqızı