Tacikistan kiçik əraziyə, lakin son dərəcə zəngin mədəniyyətə və uzun tarixə malik Orta Asiya dövlətidir. Sizi heyrətamiz dağlıq ölkə ilə daha yaxından tanış edəcək Tacikistan haqqında az məlum olan maraqlı faktları sizə danışacağıq.

QHT.az təqdim edir: 

1. Dağlıq ölkə . Tacikistan ərazisi Pamir və Tan Şan dağ sistemləri daxilində yerləşir. Dağlar ölkənin bütün ərazisinin təxminən 93%-ni tutur. Yaşayış üçün əlverişli yerlərin kiçik sahəsinə görə Tacikistanda cəmi 18 şəhər var və mədənçilik çox çətindir. Amma ölkə dağ turizmi üçün idealdır.

2. Tacikistanın tarixi . Tacikistan ərazisində ilk dövlətlər hələ bizim eradan əvvəl yaranmışdır. 892-999 və 879-1215-ci illərdə Tacikistan və qonşu ölkələrin yerində Samanilər və Qurilər dövlətləri mövcud idi. Sovet dövründə taciklərin ənənəvi mədəniyyəti çox vaxt aşağılanırdı. Kommunistlər Tacikistanın ən mühüm xalq bayramları olan Novruz, Ramazan və Qurban bayramlarını qadağan etdi, rus dilini dövlət dili etdi və bir çox toponimlərə sovet adları verdi. Məsələn, Tacikistanın və bütün SSRİ-nin ən yüksək dağı (7495 m) Kommunizm zirvəsi adlandırıldı. İndi İsmayıl Somoni zirvəsi adlanır. 1991-ci ildə Tacikistan müstəqillik əldə etdi. Bundan sonra ölkədə milli-mədəni adət-ənənələrin və özünəməxsusluğun bərpası kursu başlandı.

3. Tacikistanın əhalisi . Tacikistan yaşayan taciklərin sayına görə dünyada üçüncü ölkədir. Onların təxminən 19,5 milyonu Əfqanıstanda, 11 milyonu isə qeyri-rəsmi olaraq Özbəkistanda taciklər yaşayır. Tacikistanın özündə titul millətin 8,6 milyon nümayəndəsi var. Tacikistan əhalisi daim artan azsaylı postsovet ölkələrindən biridir. Bu, tacik ailələri üçün ənənəvi çoxlu uşaq sayı ilə bağlıdır.

4. Tacikistan bayrağı . 1992-ci ildə Tacikistanın dövlət bayrağı qəbul edildi - mərkəzdə qızıl tac olan qırmızı, ağ və yaşıl üfüqi zolaqlar.

Qırmızı zolaq zəfər, qələbə və suverenliyi simvollaşdırır. Ağ ipək deməkdir (başqa bir versiyaya görə - daimi donmuş Tacik zirvələrindən qar). Yaşıl rəng İslamın mahiyyətini və milli bayram olan Novruzu təmsil edir. Tac tacik xalqını və millətin birliyini ifadə edir.

5 . Tacikistan mədəniyyəti . Tacikistan böyük mədəni, milli və dil müxtəlifliyinə malik ölkədir. Eramızın 7-ci əsrində ölkə buddizmin Asiya mərkəzi olmuş, sonralar İpək Yolunun mühüm nöqtəsinə çevrilmiş, XII əsrdə isə İslam mədəniyyəti Tacikistana gəlmişdir. Bütün bunlar dilə, memarlığa və sənətə təsir etdi. Tacik mədəniyyəti güclü fərdiliyi, dərin simvolizmi və zəngin tarixi irsi ilə seçilir. Sakinlərin nəsillər boyu xarici dünya ilə az əlaqə saxladığı tənha Yaqnob vadisində tacik mədəniyyəti xüsusilə aydın görünür. Onlar qədim soqd xalqının bilavasitə törəmələridir. Yaqnobi xalqı indi də ölmüş soqd dilinin ləhcəsində danışır.

6. Milli geyimlər . Tacikistanda ənənəvi geyimləri əsasən kənd yerlərində qadınlar geyinirlər. Şəhərlilər və kişilər çox vaxt Avropa üslubunda geyinir, bayramlarda milli geyimlər geyinirlər. Tacik geyimləri əsasən pambıq və ipəkdən hazırlanır və bədənin konturlarını gizlədən düz kəsiklidir. Tacik geyimləri rəng müxtəlifliyi və həndəsi formaları ilə heyran edir. Qadınlar yorğanlı xalat və enli qollu don geyinir, kişilər isə kaftan və papaq geyinirlər. Geyim insanın ailə vəziyyətini və maddi vəziyyətini müəyyən edə bilər.

7. Tacikistanın görməli yerləri . Tacikistan heyrətamiz təbiətinə görə ziyarətə dəyər. Burada nəfəs kəsən dağ yolları, təmiz çaylar və göllər, geniş yaylalar və milli parklar var. Mədəniyyət tədqiqatçılarına çoxlu qədim tikililərin qorunub saxlanıldığı kiçik Tacikistan şəhər və qəsəbələrinə baş çəkmək tövsiyə olunur. Tacikistanın ən məşhur turistik yerləri Karakul gölü, Pamir zirvələri, Düşənbənin Milli Muzeyi, Xocənd və Hisar qalaları və Tacikistan Milli Parkıdır. Tacikistanın dağlarının təcrübəli alpinistlər üçün daha uyğun olduğunu xatırlamaq lazımdır. Burada tez-tez zəlzələlər və qar uçqunları baş verir və zirvələrə qalxmaq çətin ola bilər.

Pərvanə Fərhadqızı